Ο κύκλος με την κιμωλία

«Ο κύκλος με την κιμωλία» του Μπέρτολτ Μπρέχτ ανεβαίνει στη Μονή Λαζαριστών -σκηνή «Σωκράτης Καραντινός»- από την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου.


Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει το αριστούργημα του Μπέρτολτ Μπρέχτ «Ο κύκλος με την κιμωλία στον Καύκασο» σε σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη.

Πρεμιέρα την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου στη Μονή Λαζαριστών -σκηνή «Σωκράτης Καραντινός». Ένα διαφορετικό έργο από τον Μπέρτολτ Μπρέχτ, βαθιά ανθρώπινο και αισθαντικό.

«Τίποτα δεν μπορεί να μας ανήκει εάν δεν το αγαπήσουμε και δεν το διεκδικούμε».

Στο κέντρο του κύκλου ένα παιδί• σε ποια γυναίκα ανήκει; Σε αυτή που το γέννησε ή σε αυτή που το αγάπησε και το φρόντισε; Ένα λαϊκό παραμύθι όπου το κωμικό εναλλάσσεται με το δραματικό. Το ηθικό δίλλημα και η διαλεκτική σκέψη γίνονται θεατρική πράξη έχοντας χρήσιμη κινητήρια δύναμη την συμμετοχή του θεατή.


Το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση του Οδυσσέα Ελύτη.


Σημείωμα σκηνοθέτη:

Ο Κύκλος με την κιμωλία στον Καύκασο, είναι ένα παραμυθόδεντρο που ποτίζεται από τα νερά της Ανατολής και από τα ορμητικά ρεύματα της διαλεκτικής σκέψης του δημιουργού του. Μια παλιά ιστορία με κέντρο της την απόλυτη αθωότητα –ένα παιδί– μεταφέρεται σε ένα χωροχρόνο πολέμου, βίας, αδικίας, εξαναγκασμού και καταπίεσης. Τα ροδαλά πρόσωπα του παραμυθιού σκοτεινιάζουν και οι ψυχές παγώνουν καθώς τα γεγονότα ορίζουν πλέον τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Οι μικρές καθημερινές ιστορίες κανονικών ανθρώπων, με την είσοδό τους στον Ιστορικό ρου αποκτούν τρομακτική διάσταση. Έτσι το παραμύθι ανακαινίζεται ιδεολογικά και αποκτά κοινωνικά ανακλαστικά και πολιτική συνείδηση. Κανείς πια δεν είναι μόνο καλός ή μόνο κακός• όλα φαντάζουν δίσημα ή και αμφίσημα ανάλογα με το εύρος και την αγριότητα του πολέμου. Ο ειδυλλιακός χωριάτης γίνεται μαυραγορίτης, ο φιλήσυχος ξενοδόχος, εκμεταλλευτής, το ε γ ώ κυριαρχεί ποδοπατώντας βάναυσα οποιαδήποτε άλλη εκδήλωση κοινωνικής συμπεριφοράς. Ως και το κεντρικό πρόσωπο, η αφελής Γρούσα, το «κοροϊδάκι» που επωμίζεται το βάρος ενός εγκαταλελειμμένου παιδιού, περνά διαδοχικά στάδια αυτομύησης, διαβατήριες τελετές οδυνηρές και δύσκολες: η ευθύνη μιας μη αληθινής μητρότητας, η αποδοχή μιας ψευδοκύησης, ο φόβος της εξουσίας, των καιρικών συνθηκών, του ύψους, του βάθους, του θανάτου της. Η πορεία της είναι σημαντική γιατί αποδεικνύει ότι ο ήρωας δεν είναι φύσει θετικός• γίνεται ύστερα από σειρά δοκιμασιών που τον μετατοπίζουν ψυχικά και τον φωτίζουν κοινωνικά και πολιτικά.

Η σκηνοθεσία απέφυγε τους ψυχολογισμούς και τα διλλήματα προσωπικού τύπου. Προτίμησε μια καθαρή εξωστρέφεια με αδρές γραμμές και γοργούς ρυθμούς, καθότι η χρόνωση είναι εκείνη που μετατρέπει το λυγμικό σε ατόφιο λυρικό και το δραματικό σε τραγικό.

Σ ένα στρογγυλό πατάρι –που αλλού εξάλλου παίζεται ο Μπρεχτ, ο κλαρινίστας του Καρλ Φάλλεντιν και απόγονος των περιπλανώμενων θεατρίνων του Μεσαίωνα;– εξελίσσεται η δράση. Γύρω από αυτό «φτωχές» κατασκευές πάνω σε ρόδες παίζουν τον ρόλο σπιτιών, αυλών, εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Στο μινιμαλιστικό σκηνικό οι ηθοποιοί φορούν μαξιμαλιστικά κοστούμια αντιπροσωπευτικά της ταξικής τους προέλευσης και της παραμυθένιας ρίζας τους. Η μουσική, συναισθηματικά μπρεχτική, έρχεται να επισημάνει μια γνωστή παρερμηνεία: Ο Μπρεχτ δεν υπήρξε ποτέ ψυχρός ή μη συναισθηματικός. Απλά η Μαρξιστική του ευαισθησία δεν του επέτρεπε να συγκινείται ή να συγκινεί αορίστως. Το συναίσθημα στον Μπρεχτ –όπως το καλό κρασί– είναι το απόσταγμα της οντολογίας, του ανθρωπισμού και της συλλογικής αγωνίας για το καλό του ανθρώπου. Σ αυτή την κοινωνική εξυπνάδα προσπάθησα να εντάξω την πολύμορφη ιδιοσυγκρασία του θιάσου. Καθότι καλό το τρελό αυτί και τα άγιο στόμα του ενός (ηθοποιού), αρκεί να ακούει τον πόνο και να μας μιλάει για την αγωνία των πολλών.
Σωτήρης Χατζάκης
Θεσσαλονίκη, 17 Νοέμβρη 2008

Σημ. Η παράσταση αφιερώνεται στο μεταφραστή του έργου, στον άνθρωπο που έγινε ναΐσκος και πλέει στα νερά του Αιγαίου, στον Οδυσσέα Ελύτη.



Συντελεστές:

Μετάφραση: ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
Σκηνοθεσία: ΣΩΤΗΡΗΣ ΧΑΤΖΑΚΗΣ
Σκηνικά: ΕΡΣΗ ΔΡΙΝΗ
Κοστούμια: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΕΤΖΙΚΩΦ
Μουσική: ΣΑΒΙΝΑ ΓΙΑΝΝΑΤΟΥ
Φωτισμοί: ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Χορογραφία:ΤΡΙΑΔΑ ΑΡΜΟΥΤΙΔΟΥ

Βοηθός σκηνοθέτη:ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Οργάνωση παραγωγής:ΗΛΙΑΣ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟΣ


Διανομή (με σειρά εμφάνισης):

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ: Ποιητής, Ξενοδόχος, Καλόγερος, Γέρος Δούκας, Χωρικός γ΄
ΔΗΜΗΤΡΑ ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ: Ζητιάνα, Νίνα, Καλεσμένη, Γριά
ΧΡΙΣΤΟΣ ΝΤΑΡΑΚΤΣΗΣ: Ζητιάνος, Υπηρέτης, Φρουρός, Καλεσμένος, Σωβά
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΛΠΑΚΟΓΛΟΥ:Ζητιάνος, Υπηρέτης, Γέρος, Χωριάτης, Καλεσμένος, Μαυροσκούφης β΄, Ξενοδόχος στο δικαστήριο, Χωρικός α΄
ΧΡΥΣΑ ΤΟΥΜΑΝΙΔΟΥ: Ζητιάνα, Υπηρέτρια, Χωριάτισσα, Καλεσμένη, Γυναίκα στο δικαστήριο
ΛΙΛΙΑ ΠΑΛΑΝΤΖΑ: Ζητιάνα, Πεθερά, Γυναίκα στο δικαστήριο
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΙΑΜΑΛΗ: Ζητιάνα, Μαγείρισσα, Νύφη
ΜΑΡΚΕΛΛΑ-ΝΕΦΕΛΗ ΔΟΥΖΕΝΑΚΗ: Υπηρέτρια, Νέα κυρία, Καλεσμένη, Γριά
ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΙΩΝΑΣ: Ζητιάνος, Μαυροσκούφης, Ενωμοτάρχης, Καλεσμένος, Γιατρός
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΑΝΤΟΥ: Ζητιάνα, Καλεσμένη, Λουδοβίκα, Γυναίκα στο δικαστήριο
ΣΑΚΗΣ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ: Μαυροσκούφης, Σταβλίτης, Καμαριέρης, Καλεσμένος, Μαυροσκούφης, Αϊ Ληστής
ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΡΑΚΑΣ: Πρίγκιπας, Καλεσμένος, Άντρας στο δικαστήριο
ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΟΥ: Γυναίκα του Κυβερνήτη
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΥΚΑΣ: Γιατρός α΄, Γιουσούφ, Δικηγόρος α΄
ΦΟΥΛΗΣ ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΟΓΛΟΥ: Γιατρός β΄, Λαυρέντη, Δικηγόρος β΄
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΓΙΩΚΗΣ: Κυβερνήτης, Καλεσμένος, Ανάπηρος, Χωρικός β΄
ΧΑΡΗΣ ΠΑΝΤΕΛΙΔΑΚΗΣ: Υπασπιστής, Καλεσμένος, Μαυροσκούφης γ΄, Εκβιαστής, Υπηρέτης
ΜΑΝΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ: Σίμων
ΤΑΜΙΛΛΑ ΚΟΥΛΙΕΒΑ: Γρούσα
ΣΠΥΡΟΣ ΑΘΗΝΑΙΟΥ: Ζητιάνος, Γελωτοποιός, Μουσικός, Ανεψιός, Κουτσός, Γέρος
ΣΤΕΛΛΑ ΡΑΠΤΗ: Μάρα, Ηλικιωμένη Κυρία, Καλεσμένη, Γυναίκα στο δικαστήριο
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΝΤΑΣ: Αζτάκ

Συμμετέχουν: Σάκης Καργιώτης (Μαυροσκούφης), Γιώργος Χρήστου (Μαυροσκούφης), καθώς και τα παιδιά Ιάσωνας Κεχαγιάς και Αναστάσης Τσέλικας.


Παραστάσεις:
Τετάρτη & Σάββατο 6 μ.μ. & 9 μ.μ.
Πέμπτη & Παρασκευή 9 μ.μ.
Κυριακή 7 μ.μ.


Τιμές εισιτηρίων:
Πλατεία-Θεωρεία,22€
Εξώστης,15€
Φοιτητικό(πλατεία),15€

Πληροφορίες-Κρατήσεις:
Τηλέφωνα ταμείων
2310 288.000
Από τις 9.30 π.μ. έως τις 9.30 μ.μ.
Μονή Λαζαριστών
Κολοκοτρώνη 25-27 Σταυρούπολη