«Αντιγόνη» του Σοφοκλή από τη Νεανική Σκηνή του ΚΘΒΕ
Μονή Λαζαριστών - Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός»
Πρεμιέρα – Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2009, ώρα 13.00 μ.μ.
Αντισυμβατική, ανυπότακτη, ανυποχώρητη, αμετάπειστη… Η «ΑΝΤΙΓΟΝΗ»… του Σοφοκλή, σε μετάφραση Σοφίας Νικολαΐδου, και σκηνοθεσία Τάσου Ράτζου,… ένα νεαρό κορίτσι που στρέφεται ενάντια στην αυταρχική εξουσία που θέλει να της επιβάλει τα «πρέπει» του νόμου. Αντιστέκεται. Επαναστατεί… με όποιο τίμημα. Η «Αντιγόνη» καταλαμβάνει τη Νεανική Σκηνή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, στη Μονή Λαζαριστών – Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός», από την Κυριακή, 1 Νοεμβρίου 2009, στις 11π.μ.
Η νεανική σκηνή του Κ.Θ.Β.Ε δημιουργήθηκε με στόχο να φέρει τους εφήβους μαθητές πιο κοντά στο θέατρο και να τους δώσει τη δυνατότητα να το γνωρίσουν, να το αγαπήσουν και να αποκτήσουν μια δυνατή και ουσιαστική σχέση μ’ αυτό ώστε να αποτελέσουν τη νέα γενιά των θεατών. Πέρσι έγινε το πρώτο βήμα με την παράσταση «Ελένη» του Ευριπίδη, σε μετάφραση Σοφίας Νικολαΐδου και σκηνοθεσία Γιάννη Παρασκευόπουλου, το οποίο στέφθηκε με επιτυχία.
Φέτος είναι η σειρά της «Αντιγόνης».
«Γιατί η Αντιγόνη;» όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στα προλεγόμενα της μετάφρασης του έργου του Σοφοκλή εκδόσεις «Κέδρος», η Σοφία Νικολαΐδου:
«Η Αντιγόνη είναι ένα έργο πυκνού πολιτικού προβληματισμού. Το μέγα ερώτημα που θέτει είναι: Ποιος ορίζει το μέτρο της ανθρώπινης δράσης; Η ηθική του κοινού αίματος ή η ηθική της εξουσίας; Η Αντιγόνη αρθρώνει διαυγή πολιτικό λόγο. Δεν πυρπολείται από έρωτα, όπως η Μήδεια ή άλλες εμβληματικές ηρωίδες. Είναι η βασιλοκόρη που δε διστάζει να συγκρουστεί με την εξουσία και να πληρώσει το τίμημα. Μιλά, όταν όλοι σιωπούν. Αυτή, μία γυναίκα.
Ο Κρέων είναι η εξουσία. Αποφασίζει, διατάζει. Η σφοδρότητα της σύγκρουσης Κρέοντα και Αντιγόνης οφείλεται στο γεγονός ότι το ήθος και των δυο ηρώων είναι ωμό. Ανάλγητο. Φλογοβόλο. Δε γνωρίζει κλιμάκωση, δεν υπαναχωρεί. Μαίνεται. Στην άλλη όχθη, ο Αίμονας είναι η φωνή του μέτρου. Της κοινής λογικής. Ο ζυγισμένος λόγος του αναπτύσσει επιχειρήματα ενός θεωρητικού της δημοκρατίας. Διατυπώνει και υπερασπίζεται τη γνώμη των πολιτών.
Πώς υφαίνει κανείς σε μια σύγχρονη γλώσσα τον κειμενικό και πολιτισμικό ιστό ενός διάσημου έργου της ελληνικής αρχαιότητας; Ο μεταφρασμένος λόγος οφείλει να συντηρεί κάτι από το καθαρό μέταλλο της λέξης του Σοφοκλή, τη λυρική κραυγή των χορικών, τον γόο του κομμού, τη λεπτουργημένη δομή των ρητορικών αντιπαραθέσεων. Κυρίως: τον τρόπο της πρόσληψης του κόσμου. Την ιδεολογία του έργου, που συνομιλεί ευθέως και ευκρινώς με την ιστορία της εποχής.
Επέλεξα τον πεζό λόγο στα αφηγηματικά μέρη. Έναν πεζό λόγο με υπόγειο εσωτερικό ρυθμό. Στα λυρικά μέρη ο ρυθμός γίνεται σε αρκετές περιπτώσεις περισσότερο ανάγλυφος, ο στίχος σπάει σε κομμάτια, γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η μουσικότητα και η αστραφτερή λέξη του πρωτότυπου.
Για απολύτως προσωπικούς λόγους, η μετάφραση αφιερώνεται στους μαθητές και τους δασκάλους που μελετούν Αντιγόνη στις σχολικές τάξεις. Ιδίως στη μαθήτρια που ξενυχτούσε κάτω από το πάπλωμα, με ανοιχτό φακό, διαβάζοντας. Δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά, δεν μπορώ να φανταστώ μεγαλύτερο αναγνωστικό κομπλιμέντο».
Σημείωμα του Σκηνοθέτη:
«Αντιγόνη…
Πόσο μπορεί να ταπεινωθεί ο άνθρωπος σήμερα; Πόσο μπορεί να αντέξει την ταπείνωση από φόβο; Από τον φόβοτου θανάτου, από τον φόβο της εξουσίας, από τον φόβο της μοναξιάς. Δουλεύοντας με ένα κείμενο, γραμμένο σε μια εποχή μακρινή, ήρθαμε αντιμέτωποι με ερωτήματα του εδώ και του τώρα.
Σε μια άδεια θεατρική αίθουσα, δώδεκα ηθοποιοί και τρεις μουσικοί, οδηγημένοι από τον λόγο του Σοφοκλή, συνομιλούν με το κείμενο και απαντούν σε ερωτήσεις∙ όχι σημερινές ούτε χτεσινές, αλλά αιώνιες. Ανακαλύπτουν την Αντιγόνη, τη βασιλοκόρη της Θήβας, που θα μπορούσε να είναι σήμερα μια οργισμένη κοπέλα σε διαδήλωση ή τραγουδίστρια στη ροκ μπάντα του πανεπιστημίου ή ένα δακρυσμένο κορίτσι σε μια οποιαδήποτε γειτονιά μιας οποιασδήποτε Θήβας.
Απέναντί της στέκεται ο Κρέοντας, ενσάρκωση της τυφλής εξουσίας, ο οποίος, προς πείσμα των σχολικών εγχειριδίων, σε αυτή την παράσταση καθόλου δεν επιθυμεί να σκοτώσει την Αντιγόνη∙ προσπαθεί μάλιστα απεγνωσμένα να ξεφύγει από την πράξη αυτή, δίνοντάς της όσες ευκαιρίες μπορεί. Δυστυχώς, όμως, εκείνη όχι μόνον δεν θα αρπάξει καμία ευκαιρία, αλλά θα τον παρασύρει μαζί της, με ένα είδος σαγήνης, στην καταστροφή. Έτσι, θα διαγράψουν τις παράλληλες πορείες τους από το συλλογικό «είναι» στη μοναξιά, από το «εμείς» στο «εγώ», από το «μαζί», στο «μόνος».
Για να αποδειχθεί –για μια ακόμη φορά– ότι τραγωδία δεν είναι παρά η σύγκρουση ανάμεσα στο πώς θα θέλαμε να είναι ο κόσμος και στο πώς είναι τελικά»..
Τάσος Ράτζος
Συντελεστές:
Μετάφραση: Σοφία Νικολαΐδου
Σκηνοθεσία: Τάσος Ράτζος
Σκηνικά-κοστούμια: Ανδρέας Παρασκευόπουλος
Μουσική: Βαγγέλης Φάμπας
Κίνηση: Κική Μπάκα
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Έμμετρα αποσπάσματα & στίχοι: Γιώργος Κορδέλλας
Αφηγηματική απόδοση Δ΄ στάσιμου: Γιάννης Καραούλης
Visual artist: Γιάννης Πειραλής
Μουσική διδασκαλία: Νίκος Βουδούρης
Βοηθός σκηνοθέτη: Λητώ Τριανταφυλλίδου
Οργάνωση παραγωγής: Χριστίνα Ζαχαροπούλου
ΔΙΑΝΟΜΗ με σειρά εμφάνισης:
Κρέων Μάνος Ζαχαράκος, Αντιγόνη Ευσταθία Τσαπαρέλη, Ισμήνη Κρίστη Παπαδοπούλου, Φύλακας Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Αίμονας Κίμων Κουρής, Τειρεσίας Γιάννης Καραούλης, Αγγελιαφόρος Μιχάλης Συριόπουλος, Ευρυδίκη Ευτέρπη Ιωαννίδου, Νέος Αγγελιαφόρος Σπύρος Αθηναίου, Κορυφαία Στέλλα Χριστοδουλοπούλου, Χορός Ελένη Ευθυμίου, Δημήτρης Κωνσταντινίδης
Μουσικοί Έλσα Μουρατίδου (τραγούδι), Χρήστος Μπάρμπας (ακορντεόν, πιάνο, νέι, καβάλ, φλογέρα, γκάιντα), Νίκος Ψοφογιώργος (κρουστά).
Παραστάσεις:
Τρίτη - Παρασκευή: 10.30 (για σχολεία), Κυριακή 13:00 (για το κοινό)
Τιμές Εισιτήριων:
Γενική Είσοδος Κυριακές 12 €,
Τιμή σχολικού εισιτηρίου: Τρίτη – Παρασκευή 10 €
Χώρος:
Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός Μονή Λαζαριστών
Πληροφορίες – Κρατήσεις - Ώρες λειτουργίας ταμείων:
Βασιλικό Θέατρο 9.30 π.μ. έως 9.30 μ.μ.,
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών: 10.30π.μ. έως 5.30 μ.μ.
Τηλ. κρατήσεων: 2310 288000
Χορηγοί Επικοινωνίας:
ΕΡΤ Α.Ε., ΕΡΤ 3 ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ, ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, SUNDAY DATE
Με την Υποστήριξη:
TV100, FM100, ANTENNA 97,5, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ TV, ΕΛ-CULTURE
Μονή Λαζαριστών - Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός»
Πρεμιέρα – Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2009, ώρα 13.00 μ.μ.
Αντισυμβατική, ανυπότακτη, ανυποχώρητη, αμετάπειστη… Η «ΑΝΤΙΓΟΝΗ»… του Σοφοκλή, σε μετάφραση Σοφίας Νικολαΐδου, και σκηνοθεσία Τάσου Ράτζου,… ένα νεαρό κορίτσι που στρέφεται ενάντια στην αυταρχική εξουσία που θέλει να της επιβάλει τα «πρέπει» του νόμου. Αντιστέκεται. Επαναστατεί… με όποιο τίμημα. Η «Αντιγόνη» καταλαμβάνει τη Νεανική Σκηνή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, στη Μονή Λαζαριστών – Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός», από την Κυριακή, 1 Νοεμβρίου 2009, στις 11π.μ.
Η νεανική σκηνή του Κ.Θ.Β.Ε δημιουργήθηκε με στόχο να φέρει τους εφήβους μαθητές πιο κοντά στο θέατρο και να τους δώσει τη δυνατότητα να το γνωρίσουν, να το αγαπήσουν και να αποκτήσουν μια δυνατή και ουσιαστική σχέση μ’ αυτό ώστε να αποτελέσουν τη νέα γενιά των θεατών. Πέρσι έγινε το πρώτο βήμα με την παράσταση «Ελένη» του Ευριπίδη, σε μετάφραση Σοφίας Νικολαΐδου και σκηνοθεσία Γιάννη Παρασκευόπουλου, το οποίο στέφθηκε με επιτυχία.
Φέτος είναι η σειρά της «Αντιγόνης».
«Γιατί η Αντιγόνη;» όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στα προλεγόμενα της μετάφρασης του έργου του Σοφοκλή εκδόσεις «Κέδρος», η Σοφία Νικολαΐδου:
«Η Αντιγόνη είναι ένα έργο πυκνού πολιτικού προβληματισμού. Το μέγα ερώτημα που θέτει είναι: Ποιος ορίζει το μέτρο της ανθρώπινης δράσης; Η ηθική του κοινού αίματος ή η ηθική της εξουσίας; Η Αντιγόνη αρθρώνει διαυγή πολιτικό λόγο. Δεν πυρπολείται από έρωτα, όπως η Μήδεια ή άλλες εμβληματικές ηρωίδες. Είναι η βασιλοκόρη που δε διστάζει να συγκρουστεί με την εξουσία και να πληρώσει το τίμημα. Μιλά, όταν όλοι σιωπούν. Αυτή, μία γυναίκα.
Ο Κρέων είναι η εξουσία. Αποφασίζει, διατάζει. Η σφοδρότητα της σύγκρουσης Κρέοντα και Αντιγόνης οφείλεται στο γεγονός ότι το ήθος και των δυο ηρώων είναι ωμό. Ανάλγητο. Φλογοβόλο. Δε γνωρίζει κλιμάκωση, δεν υπαναχωρεί. Μαίνεται. Στην άλλη όχθη, ο Αίμονας είναι η φωνή του μέτρου. Της κοινής λογικής. Ο ζυγισμένος λόγος του αναπτύσσει επιχειρήματα ενός θεωρητικού της δημοκρατίας. Διατυπώνει και υπερασπίζεται τη γνώμη των πολιτών.
Πώς υφαίνει κανείς σε μια σύγχρονη γλώσσα τον κειμενικό και πολιτισμικό ιστό ενός διάσημου έργου της ελληνικής αρχαιότητας; Ο μεταφρασμένος λόγος οφείλει να συντηρεί κάτι από το καθαρό μέταλλο της λέξης του Σοφοκλή, τη λυρική κραυγή των χορικών, τον γόο του κομμού, τη λεπτουργημένη δομή των ρητορικών αντιπαραθέσεων. Κυρίως: τον τρόπο της πρόσληψης του κόσμου. Την ιδεολογία του έργου, που συνομιλεί ευθέως και ευκρινώς με την ιστορία της εποχής.
Επέλεξα τον πεζό λόγο στα αφηγηματικά μέρη. Έναν πεζό λόγο με υπόγειο εσωτερικό ρυθμό. Στα λυρικά μέρη ο ρυθμός γίνεται σε αρκετές περιπτώσεις περισσότερο ανάγλυφος, ο στίχος σπάει σε κομμάτια, γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η μουσικότητα και η αστραφτερή λέξη του πρωτότυπου.
Για απολύτως προσωπικούς λόγους, η μετάφραση αφιερώνεται στους μαθητές και τους δασκάλους που μελετούν Αντιγόνη στις σχολικές τάξεις. Ιδίως στη μαθήτρια που ξενυχτούσε κάτω από το πάπλωμα, με ανοιχτό φακό, διαβάζοντας. Δυόμιση χιλιάδες χρόνια μετά, δεν μπορώ να φανταστώ μεγαλύτερο αναγνωστικό κομπλιμέντο».
Σημείωμα του Σκηνοθέτη:
«Αντιγόνη…
Πόσο μπορεί να ταπεινωθεί ο άνθρωπος σήμερα; Πόσο μπορεί να αντέξει την ταπείνωση από φόβο; Από τον φόβοτου θανάτου, από τον φόβο της εξουσίας, από τον φόβο της μοναξιάς. Δουλεύοντας με ένα κείμενο, γραμμένο σε μια εποχή μακρινή, ήρθαμε αντιμέτωποι με ερωτήματα του εδώ και του τώρα.
Σε μια άδεια θεατρική αίθουσα, δώδεκα ηθοποιοί και τρεις μουσικοί, οδηγημένοι από τον λόγο του Σοφοκλή, συνομιλούν με το κείμενο και απαντούν σε ερωτήσεις∙ όχι σημερινές ούτε χτεσινές, αλλά αιώνιες. Ανακαλύπτουν την Αντιγόνη, τη βασιλοκόρη της Θήβας, που θα μπορούσε να είναι σήμερα μια οργισμένη κοπέλα σε διαδήλωση ή τραγουδίστρια στη ροκ μπάντα του πανεπιστημίου ή ένα δακρυσμένο κορίτσι σε μια οποιαδήποτε γειτονιά μιας οποιασδήποτε Θήβας.
Απέναντί της στέκεται ο Κρέοντας, ενσάρκωση της τυφλής εξουσίας, ο οποίος, προς πείσμα των σχολικών εγχειριδίων, σε αυτή την παράσταση καθόλου δεν επιθυμεί να σκοτώσει την Αντιγόνη∙ προσπαθεί μάλιστα απεγνωσμένα να ξεφύγει από την πράξη αυτή, δίνοντάς της όσες ευκαιρίες μπορεί. Δυστυχώς, όμως, εκείνη όχι μόνον δεν θα αρπάξει καμία ευκαιρία, αλλά θα τον παρασύρει μαζί της, με ένα είδος σαγήνης, στην καταστροφή. Έτσι, θα διαγράψουν τις παράλληλες πορείες τους από το συλλογικό «είναι» στη μοναξιά, από το «εμείς» στο «εγώ», από το «μαζί», στο «μόνος».
Για να αποδειχθεί –για μια ακόμη φορά– ότι τραγωδία δεν είναι παρά η σύγκρουση ανάμεσα στο πώς θα θέλαμε να είναι ο κόσμος και στο πώς είναι τελικά»..
Τάσος Ράτζος
Συντελεστές:
Μετάφραση: Σοφία Νικολαΐδου
Σκηνοθεσία: Τάσος Ράτζος
Σκηνικά-κοστούμια: Ανδρέας Παρασκευόπουλος
Μουσική: Βαγγέλης Φάμπας
Κίνηση: Κική Μπάκα
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Έμμετρα αποσπάσματα & στίχοι: Γιώργος Κορδέλλας
Αφηγηματική απόδοση Δ΄ στάσιμου: Γιάννης Καραούλης
Visual artist: Γιάννης Πειραλής
Μουσική διδασκαλία: Νίκος Βουδούρης
Βοηθός σκηνοθέτη: Λητώ Τριανταφυλλίδου
Οργάνωση παραγωγής: Χριστίνα Ζαχαροπούλου
ΔΙΑΝΟΜΗ με σειρά εμφάνισης:
Κρέων Μάνος Ζαχαράκος, Αντιγόνη Ευσταθία Τσαπαρέλη, Ισμήνη Κρίστη Παπαδοπούλου, Φύλακας Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Αίμονας Κίμων Κουρής, Τειρεσίας Γιάννης Καραούλης, Αγγελιαφόρος Μιχάλης Συριόπουλος, Ευρυδίκη Ευτέρπη Ιωαννίδου, Νέος Αγγελιαφόρος Σπύρος Αθηναίου, Κορυφαία Στέλλα Χριστοδουλοπούλου, Χορός Ελένη Ευθυμίου, Δημήτρης Κωνσταντινίδης
Μουσικοί Έλσα Μουρατίδου (τραγούδι), Χρήστος Μπάρμπας (ακορντεόν, πιάνο, νέι, καβάλ, φλογέρα, γκάιντα), Νίκος Ψοφογιώργος (κρουστά).
Παραστάσεις:
Τρίτη - Παρασκευή: 10.30 (για σχολεία), Κυριακή 13:00 (για το κοινό)
Τιμές Εισιτήριων:
Γενική Είσοδος Κυριακές 12 €,
Τιμή σχολικού εισιτηρίου: Τρίτη – Παρασκευή 10 €
Χώρος:
Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός Μονή Λαζαριστών
Πληροφορίες – Κρατήσεις - Ώρες λειτουργίας ταμείων:
Βασιλικό Θέατρο 9.30 π.μ. έως 9.30 μ.μ.,
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών: 10.30π.μ. έως 5.30 μ.μ.
Τηλ. κρατήσεων: 2310 288000
Χορηγοί Επικοινωνίας:
ΕΡΤ Α.Ε., ΕΡΤ 3 ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ, ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, SUNDAY DATE
Με την Υποστήριξη:
TV100, FM100, ANTENNA 97,5, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ TV, ΕΛ-CULTURE
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου